Прејди на содржината

Свлечиште

Од Википедија — слободната енциклопедија
Свлечиште на патот во областа Друмево, Вехтово, Бугарија

Свлечиште[1][2] или свлак[3][4] — геолошка појава каде што земна маса, карпи или отпадоци се движат надолу (се свлекуваат, лизгаат) по падината под влијание на гравитацијата. Ова движење може да биде поттикнато од различни чинители како што се обилни врнежи, земјотреси, вулкански изливи или човечки дејности како градежништво. Свлечиштата можат да се појават во различни облици, вклучително и одрони, отпадоци и падови, и можат да предизвикаат значителна штета на инфраструктурата, имотите, а понекогаш и да доведат до загуба на животи. Ефективното набљудување, системите за рано предупредување и планирањето на користењето на земјиштето се важни мерки за ублажување на ризиците поврзани со свлечиштата.[5][6][7]

Причини[уреди | уреди извор]

Свлечиштата се случуваат кога природната стабилност на падината е нарушена, предизвикувајќи земна маса, карпи или отпадоци да се лизгаат надолу. Честопати, свлечиштата се предизвикани од комбинација на настани, а не од една причина. На пример, обилните врнежи можат да ја заситат почвата, намалувајќи ја нејзината стабилност, додека земјотрес може да додаде ненадеен стрес што води до свлечиште.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „свлечиште“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. „свлечиште“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  3. „свлак“Дигитален речник на македонскиот јазик
  4. „свлак“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  5. Hungr, Oldrich; Leroueil, Serge; Picarelli, Luciano (2014-04-01). „The Varnes classification of landslide types, an update“. Landslides (англиски). 11 (2): 167–194. Bibcode:2014Lands..11..167H. doi:10.1007/s10346-013-0436-y. ISSN 1612-5118. S2CID 38328696.
  6. Haflidason, Haflidi; Sejrup, Hans Petter; Nygård, Atle; Mienert, Jurgen; Bryn, Petter; Lien, Reidar; Forsberg, Carl Fredrik; Berg, Kjell; Masson, Doug (2004-12-15). „The Storegga Slide: architecture, geometry and slide development“. Marine Geology. COSTA - Continental Slope Stability (англиски). 213 (1): 201–234. Bibcode:2004MGeol.213..201H. doi:10.1016/j.margeo.2004.10.007. ISSN 0025-3227.
  7. McGraw-Hill Encyclopedia of Science & Technology, 11th Edition, ISBN 9780071778343, 2012

Надворешни врски[уреди | уреди извор]