Естонска уметност
Естонска уметност е уметност на просторот на денешна Република Естонија, создадена и одгена од страна на Естонски Народ почнувајќи од средниот век до денес.
Среден Век[уреди | уреди извор]
Со појавата на Естонската држава во 13. век Естонците го спојуваат традиционалните народни облици со западните влијанија од просторите на Данската уметност и Германската уметност. Во времето кога естонците ја прифаќаат христијанската религија со почетокот на тринаесеттиот век, се градат цркви со едноставна архитектура со романски а подоцна и со готички стил. Талин во тој период прераснува во значајна трговска средина во кој се градат многу цркви (Храмот на Св. Марија, Св. Олав и др.) како и многу други јавни објекти и палати. Најстарите скулптури потекнуваат од истиот временски период и воглавно тоа се кипови на црковни лица и распетија. Низ 15. и 16. Век најчести се изработките на резби на олтари со готички стил.
Ренесанса и барок[уреди | уреди извор]
Од 16. век до 18. век се менува влијанието на холандската ренесанса, данскиот барок и руската уметност. Ренесансата најчесто се имплементира на меморијалена и споменичка уметност, а барокот во украсувањето на проповедниците, олтарите и храмовите.
19. век[уреди | уреди извор]
Во првата половина на 19. век во архитектурата преовладува неокласицизмот, а во другата хисторицизмот. Почетокот на сликарсатвото во Естонија го започнува утемелувањето на ликовното училиште во Тарт, 1830 година на иницијатива на класицистичките сликари К.А. Сенф и А.М. Хагена. Подоцна сликарите ги следат правците на романтизмот и бидермајер, а помечу најистакнатите сликари од тоа време се Г.А. Хипиус и Г. вон Кигелген.
20. век[уреди | уреди извор]
Со почетокот на 20. век почнуваат архитектонски градби во национален стил кој кој во почетокот го граделе архитекти од Финска но подоцна и домашни архитекти. Сликарите се школувале во европски центри како (Антс Лаикма и Кристјан Рауд), а по враќањето работат портрети во романтичарско-национален дух, пејзажи од татковината и историски композиции. Од 1910 до доцните 1930-тите естонските сликари и вајари ги следат современите европски правци: портрети сликаат Н. Трик, К. Маги, слики во духот на Експресионизмот, додека постимпресионалистите сликаат А. Јохани и К. Лиманд.
„Естонскиот музеј на уметноста“ е основан на 17 ноември 1919 година, но сè до 1921 се наоѓал во изнајмен простор и тогаш колекцијата на музејот е сместена во палатата Кадриорг од 18, век. Во 1929 палатат му е одземена на музејот за да прерасне во резиденција на естонскиот претседател Константин Патс.
Околу 1920-тите во архитектурата преовладуваат традиционализмам, неокласиционизам и art nouveau, Додека во 1930-тите преовладува функционализмот. По втората светска војна во духот на меѓународниот стил градат архитектите А. Котли и В. Пормеистер. Од 1914 г. делува и „Естонското друштво на уметници“ со седиште во Талин, од 1924 година се вика „Естонско Индустриско - уметничко училиште“, да после 1944 година стане „Државен институт за применета уметност“ и најпосле „Естонска Уметничка Академија“ (Eesti Kunstiakadeemia).
Во времето окупацијата од страна на советскиот сојуз, во уметноста преовладува соц-реализмот. Со либерализацијата во 1970-тите естонските уметници ги следат модерните авангардни насоки. Т. Реин и П. Јанес како и други ги следат современите архитектонски истакнувања, а во сликарството е сè по присутно свангардниот стремеж на П. Мудист, Ј. Палм, Ј. Аро и други.